Internationale vrouwendag wordt elk jaar gevierd op 8 maart. In 2011 was het honderd jaar geleden dat de eerste Internationale Vrouwendag werd gehouden. In het begin was de verbetering van vrouwenrechten, vooral het vrouwenkiesrecht, het doel. Tegenwoordig wordt vrouwendag vaak georganiseerd rond een speciaal thema zoals "tegen geweld" of "gelijke behandeling".
Waar ligt de oorsprong van Internationale Vrouwendag?
Het ontstaan hangt nauw samen met de opkomst van de socialistische arbeidersbeweging in de 19e eeuw. Deze beweging eiste onder andere algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen. De volgende gebeurtenissen stonden aan het begin van Internationale Vrouwendag.
- 1907: De Eerste Internationale Socialistische Vrouwenconferentie vond plaats in Stuttgart. De Duitse socialiste Clara Zetkin schreef in het vrouwenblad "Die Gleichheit" dat socialisme onmogelijk zou zijn zonder vrouwen. Om meer invloed uit te kunnen oefenen richtte Zetkin een internationale organisatie voor vrouwen op naast de al bestaande Socialistische Internationale.
- 1908: In New York demonstreerden op 8 maart 1908 duizenden vrouwen, vooral textielarbeidsters, voor meer loon, kortere werktijden, betere arbeidsomstandigheden en afschaffing van de kinderarbeid. Kortom, de vrouwen eisten "brood en rozen". Het ging hen niet alleen om overleven maar ook om de kwaliteit van het leven.
- 1910: De Socialistische Internationale vond plaats in Kopenhagen. Meer dan honderd gedelegeerden uit 16 landen waren aanwezig. Het algemeen kiesrecht, maar ook het dreigend oorlogsgevaar, sociale zekerheid van vrouwen en kinderen en de hoge kosten van levensonderhoud, stonden op de agenda. Zetkin stelde een nieuw strijdmiddel voor: de Internationale Vrouwendag voor het algemeen vrouwenkiesrecht. De datum waarop deze dag moest plaatsvinden zou jaarlijks vastgesteld worden.
1911: De eerste Internationale Vrouwendag
In maart werd vrouwendag voor het eerst internationaal gevierd in verschillende landen, zoals Duitsland, Denemarken, Oostenrijk, Zwitserland en de verenigde Staten. Niet in Nederland, de vrouwenclubs hier waren nog te klein om het te organiseren.
1912: Voor het eerst in Nederland
De eerste Nederlandse Vrouwendag vond plaats op 12 mei 1912, georganiseerd door de Sociaal-Democratische Vrouwenclubs. Hun blad, "De Proletarische Vrouw", kwam uit met een speciaal feestnummer. De dag stond in het teken van het Algemeen Vrouwenkiesrecht.
1914-1918: Vrouwendag tijdens de Eerste Wereldoorlog
In 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit. De internationale arbeidersbeweging viel uit elkaar, maar de internationale vrouwenorganisatie bleef bestaan. Ook tijdens de oorlog werd er jaarlijks een vrouwendag gehouden, met aangepaste leuzen zoals "voor de vrede" en "oorlog aan oorlog".
1917: Vrouwenstaking in Sint Petersburg
Op 8 maart 1917 gingen vrouwelijke arbeiders in Sint Petersburg in staking onder leiding van Aleksandra Kollontaj. Net als tien jaar daarvoor in de Verenigde Staten, ging het vooral over de slechte arbeidsomstandigheden. Steeds meer vrouwen namen deel aan de staking. Zij staakten ook tegen de oorlog en het voedseltekort. Uiteindelijk kwam het tot een algemene werkstaking. Deze dag zal later tot het begin van de Russische Revolutie worden gerekend. In 1921 stelde het Internationale Vrouwensecretariaat voor om 8 maart als vaste datum te kiezen. Dit ter herinnering aan de gebeurtenissen in Sint Petersburg.
1922: Eerste Internationale Vrouwendag op 8 maart
Vanaf 1922 vierden vooral communistische vrouwen Internationale Vrouwendag op 8 maart. Andere vrouwen associeerden de datum met de staking in New York van 1908. Toch wijst veel erop dat de werkelijke oorsprong van de datum 8 maart in Rusland ligt. Overigens vieren België en Zuid-Afrika Vrouwendag nog steeds op een andere datum, namelijk op 11 november en 9 augustus.
Jaren '40 en '50: Nederlandse Vrouwenbeweging (NVB)
Na de Tweede Wereldoorlog was er in Nederland weinig belangstelling meer voor de Internationale Vrouwendag. Alleen communistische vrouwen organiseerden zich op deze feestdag.
Roerige jaren '70: Tweede feministische golf
In Europa en de Verenigde Staten herleefde de interesse voor Internationale Vrouwendag. Met als hoogtepunt 1975, toen de Verenigde Naties het Internationale Jaar van de Vrouw had uitgeroepen. Drie jaar later erkenden de Verenigde naties 8 maart als officiële Internationale Vrouwendag.
Speciale postzegels uit 1975
Internationale vrouwendag nu
In Nederland wordt op veel verschillende manieren en door een grote verscheidenheid aan vrouwengroepen en organisaties 8 maart gevierd.
Doel is aandacht vragen voor belangrijke thema's, zoals:
- economische zelfstandigheid
- empowerment
- seksueel geweld
- zorg en arbeid
- discriminatie en racisme
Wist u dat?
De viering van de Internationale Vrouwendag verschilt per land. Met als uitschieter Rusland. Daar is het een officiële vrije dag voor mannen en vrouwen, die doet denken aan de Nederlandse Moederdag. Het is bedoeld als een eerbetoon aan alle vrouwen. Schooljongens geven bijvoorbeeld een cadeau aan hun lerares en een attentie aan de meisjes in hun klas.
Bron:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten